21 Temmuz 2009 Salı

TEKNOLOJİ VE TENKİDİ

Teknoloji, insanların doğayla olan mücadelesinde onu ayakta kılan bir kurumdu önceleri. Doğaya hükmeden insanlar hayatta kalmak için birbirlerine ihtiyaç duyarken, zamanla bu ihtiyaç yerini mücadeleye bıraktı. Teknoloji artık hayatta kalma aracı değil egemen olma aracıydı.
Teknoloji, eski Yunancada tech(sanat) ve nologia(bilmek) sözcüklerinin birleşiminden oluşmuştur. Teknoloji sözcüğünün tanımına bakacak olursak, insanoğlunun gereklerine uygun yardımcı alet ve araçların üretilmesi için gerekli olan bilgi ve yetenek, ayrıca bilginin sanayideki işlemlerde sistematik olarak uygulamaya alınması demektir. Teknoloji, insan faaliyetleri olarak, insanlık tarihinde bilim ve mühendislikten daha önce çıkmıştır.


Milyonlarca yıl önce ok ve yay ile ortaya çıkan teknoloji, çağdan çağa insanoğluna hizmet etti ve hayatı kolaylaştırmanın aracı oldu. Fakat bu kadar hızlı ilerleyen bir kurumun 20. yy ile birlikte insan aklının sınırlarını zorlayan boyutlara ulaşması insanoğlunu bekleyen büyük tehlikelerin habercisi de oldu. Eskiden insanın ihtiyaçları teknolojiyi belirlerken, günümüzde teknoloji insanın ihtiyaçlarını belirlemeye başladı. Dünyanın küçük bir köye dönüşmesi hayali 21. yy teknolojisiyle belki gerçekleşti fakat insanoğlunun dizginlenemeyen tamahkarlığı yüzünden insanın insana yaptığı zulüm teknolojinin gelişimiyle doğru orantılı olarak arttı. Teknoloji için gerekli olan enerji kaynağı arayışları nedeniyle dünya, milyonarca kişinin öldüğü feci olaylara sürüklendi ve sürüklenmekte.
Teknolojinin insan hayatı için büyük kolaylıklar sunduğu tartışmasız bir gerçek. Örneğin elektronik, beklide insan yaşamı için en büyük değişimlerden birine yol açtı. Bir zamanlar insanların dumanla güvercinle yaptığı iletişimin yerini, bu gün görüntülü telefonlar aldı. Fakat teknolojinin gelişimi her zaman bu kadar yapıcı ilerlemedi.2. Dünya Savaşı sırasında Almanlar, savaş başlığını yüzlerce kilometre uzağa taşıyabilen bir roket geliştirdiler. Yani dünyanın küçük bir köy haline getirilmesi hayali gerçek oldu! Yine 2. Dünya Savaşı’nın sonlarında kullanılan atom bombasıyla Japonya’nın Hiroşima ve Kiyuşiyu’daki Nagasaki kentleri ABD uçakları tarafından yok edildi. Yüz binden fazla insan öldü.

Sanayi devriminden sonra oluşan teknoloji fırtınasıyla hızla büyüyen sanayi üretiminin ortaya çıkardığı atıklar çevre kirliliğine yeni boyutlar getirdi. Belirli kentsel bölgelerde toplanan ve artan nüfus, kirliliği kontrolden çıkardı. 1970’lerden itibaren teknolojinin çevreye verdiği zarar fark edilmeye başlandı ve çevre kirliliğini önlemenin yolları tespit edildi. Ama kirliliği önleyecek önlemler ek harcamalar gerektirdiği ve üretimi daha pahalı hale getirdiği için birçok sanayileşmiş ülke ya bu önlemleri açıkça reddediyor ya da göstermelik önlemler alıyor. Ayrıca sanayi devriminin bir sonucu olarak daha büyük kar elde etme çabası içindeki sermaye ucuz iş gücü arayışlarını ateşlendirdi. Sanayi devrimiyle üretimde artış sağlanması, zaten önemsenmeyen işçi haklarının nın iyice göz ardı edilmesine yol açtı. bazı fikirlere göre köleliliğin sanayi devrimiyle son bulduğu tartışılabilir; fakat aynı sanayi devriminin insanları hiç bir meşruiyeti olmayan ücretlere tabi tuttuğu tartışmasız bir gerçektir.Üretkenliğin artması ve maliyetin azaltılması için daha az ücretle daha fazla süre çalıştırılması sanayi devriminin günümüz dünyasına kattığı teknoloji anlayışıdır.

Bu gün yararlanma olanağı bulduğumuz teknolojik gelişmelerin bize birçok şeye mal olduğu bir gerçek. Bir miktar ucuza satılan teknolojik ürünlerin sanki bedavaya dağıtılıyormuş gibi izdihama yol açtığı ülkemizde ve dünyada nasıl bir bağımlılığın oluşturulduğunun göstergesidir. En son teknolojiyle yapılan savaş aletlerinin bu aletlerin yapılması için çalıştırılanlara karşı kullanılması da en büyük çelişkiyi gözler önüne sermiştir. Ve unutulmamalıdır ki hapsedilmek istenen küçük bir koy değildir.

Hiç yorum yok: